Due Diligence uitgelegd

Due diligence uitgelegd

Bij een bedrijfsovername krijg je veelal te maken met een due diligence-onderzoek. Wat is due diligence? Wat zijn de verantwoordelijkheden voor de (ver)koper en waar moet de (ver)koper op letten? Wij zetten het op een rij.

Wat is due diligence?

Een due diligence is een inschatting van de risico’s bijvoorbeeld op het gebied van financiën, belastingen of strategische en juridische zaken. Als je geen due diligence doet en de onderneming blijkt inderdaad een “gebrek” te hebben zoals verborgen schulden, dan hoeft de verkoper mogelijkerwijs geen schadevergoeding te betalen. Immers, je had onderzoek kunnen plegen.

Als zakelijke investeerder wil je bij het overnemen van de onderneming antwoord krijgen op de belangrijke vragen:

  • Voldoet de onderneming aan de beschrijving van de verkoper?
  • Kan de onderneming in de toekomst worden voortgezet op de wijze die je als ondernemer voor ogen hebt?
  • Zitten er verborgen gebreken in de (jaar)cijfers?

Lees direct verder

Due diligence

Hoe werkt due diligence?                                    

De verkoper stelt een zogenaamde ‘dataroom’ beschikbaar voor de koper. Een dataroom geeft inzage in de informatie die voor de koper van belang is om zich een beeld te vormen van de onderneming. Het is een verscheidenheid aan documenten waarbij koper en verkoper samen afspreken wat er in de dataroom wordt geplaatst.

Vanaf de verstrekking van de informatie in de dataroom is het aan de koper om door te vragen en nadere informatie op te vragen op punten die eventueel nog onduidelijk zijn. Dit is bepaald in het “Hoog Catherijne”-arrest door de Hoge Raad.

Deze nadelige situatie kan de koper in zijn voordeel ombuigen door in de koopovereenkomst brede garanties op te nemen over de toestand van de onderneming. In het onderhandelingsproces over de koopovereenkomst zal de verkoper op zijn beurt zich op het standpunt stellen dat hij alle informatie heeft verstrekt die nodig is voor koper om een goed beeld te vormen, en dat de garanties niet van toepassing zijn voor de in de dataroom bekendgemaakte informatie.

Daarentegen zal de verkoper in de koopovereenkomst aangeven dat het aan de koper is om de specifieke risico’s te benoemen die hij heeft ontdekt. De koper zal voor deze risico’s vrijwaringen willen opnemen in de overeenkomst en ook deze op zijn beurt zo breed mogelijk willen formuleren.

Onderzoeksplicht koper bij due diligence

Als koper van een onderneming heb je een onderzoeksplicht. Via een lange reeks aan rechterlijke uitspraken uit het verleden is bepaald dat een koper zelf binnen redelijke grenzen maatregelen dient te nemen om te voorkomen dat een koopcontract wordt aangegaan op basis van een onjuiste voorstelling van feiten. Neemt een koper deze zorgvuldigheid en onderzoeksplicht niet in acht, dan kan de koper zich later niet beroepen op ‘verkeerde voorstelling van zaken’.

Als je je als ondernemer in het koopproces laat bijstaan door deskundigen, leidt dit tot een verzwaarde onderzoeksplicht. Je kunt zich hier niet aan onttrekken door geen specialisten in te huren. In de huidige rechtspraak hoort bij het kopen van een onderneming ook het verrichten van een due diligence. Daarbij zijn al snel specialisten voor nodig, bijvoorbeeld bij de beoordeling van de fiscale risico’s waarbij een belastingadviseur nodig is.

Mededelingsplicht verkoper bij due diligence

Een verkoper mag echter ook niet achterover leunen en al het werk aan de mogelijke koper overlaten. De verkoper heeft op zijn beurt namelijk een mededelingsplicht. Dit gaat terug op een ander uitgangspunt: Partijen dienen bij een transactie volgens normen van ‘goede trouw’ te behandelen, en rekening te houden met elkaars ‘gerechtvaardigde belangen’.

Sommige zaken zijn voor de hand liggend voor de verkoper, maar niet voor de koper. Denk hierbij aan een ongebruikelijke bankgarantie die is verstrekt aan een contractspartij, of een vergunning waarbij de overheid bekend heeft gemaakt dat zij voornemens is deze in te trekken. Het zou vreemd zijn als de koper zelf lang moet zoeken naar deze belangrijke informatie of daarover aannames moet doen, terwijl de verkoper deze beschikbaar heeft.

Een verkoper moet daarom tot op zekere hoogte voorkomen dat de koper op basis van een verkeerd beeld de onderneming koopt. De dataroom kan in dit verband worden gezien als een afspraak van partijen over welke informatie door verkoper moet worden verstrekt.

De samenstelling van de data room bepaalt zo in belangrijke mate hoe ver de informatieplicht van de verkoper reikt. Informatie waarvan niet is afgesproken dat deze moet worden verstrekt valt meestal buiten de mededelingsplicht van de verkoper. Een verkoper heeft ook een groot belang bij het faciliteren van een due diligence. Het verkleint namelijk het aansprakelijkheidsrisico.

Hulp nodig bij due diligence?

Deze werkwijze leidt doorgaans tot uitgebreide discussies over hoe ver de verantwoordelijkheid van de verkoper voor de specifieke toestand van de onderneming strekt. Het due diligence maakt een onlosmakelijk onderdeel uit van de onderhandelingen over de voorwaarden van de bedrijfsovername. Zoals uit het bovenstaande mag blijken, zijn de juridische aspecten van een due diligence complex.

Wil je een onderneming kopen of juist verkopen? Crowe Peak heeft alle specialismes beschikbaar om zowel geheel als gedeeltelijk in due diligence te adviseren, het proces te coördineren of om due diligence uit te voeren. Neem tijdig contact op als je partij bent bij een bedrijfsovername.

Crowe peak

Benieuwd wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen?

Laten we snel kennismaken!

Contact