CSRD: Dubbele materialiteit: wat is het, en hoe pas je het toe?

In de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) speelt het begrip dubbele materialiteit een zeer belangrijke rol. Als je bekend bent met dit concept, kun je samen met je bedrijf bepalen welke duurzaamheidsthema’s ‘materieel’ zijn en dus extra aandacht vereisen bij het opstellen van jullie duurzaamheidsverslaggeving (sustainability reporting). Juiste toepassing van dit concept is cruciaal wanneer je CSRD-compliant probeert te worden. Bovendien zal het je waardevolle informatie verschaffen die nodig is om je bedrijf toekomstbestendig te maken op het gebied van duurzaamheid en de wettelijke verplichtingen die daarbij horen.

In dit artikel gidst Crowe Peak je door de wereld van dubbele materialiteit aan de hand van de draft European Sustainability Reporting Standards (ESRS) die onlangs door EFRAG werden gepubliceerd.

Direct je vraag aan onze specialist stellen?

Dat kan, neem gerust contact op.

Sander Storm

Partner ESG Services | CSRD-readiness

Wat is dubbele materialiteit?

Dubbele materialiteit is een concept dat criteria aanreikt aan de hand waarvan bepaald kan worden of een duurzaamheidsonderwerp of bepaalde informatie ten aanzien van duurzaamheidsthema’s moet worden opgenomen in het duurzaamheidsverslag van een bepaalde onderneming.

Dubbele materialiteit staat voor de combinatie van (1) impactmaterialiteit en (2) financiële materialiteit. Een duurzaamheidsthema voldoet daarmee aan het criterium “dubbele materialiteit” wanneer het materieel is vanuit een van deze twee perspectieven of vanuit beide perspectieven. Beide perspectieven zijn daarbij even belangrijk.

Hieronder gaan we dieper in op deze twee begrippen/perspectieven.

Impact materialiteit

Een duurzaamheidsthema of een stuk informatie betreffende de duurzaamheid van een bedrijf is materieel vanuit impact perspectief wanneer de onderneming een feitelijke of potentiële impact heeft op mensen of het mileu. Dit kan op korte, middellange of lange termijn zijn. Het gaat om effecten die rechtstreeks door de onderneming zijn veroorzaakt of waartoe zij heeft bijgedragen en effecten die anderszins rechtstreeks verband houden met de upstream- en downstreamwaardeketen van de onderneming. Het effect kan daarbij zowel positief als negatief zijn.

Financiële materialiteit

Een duurzaamheidsthema is vanuit financieel oogpunt materieel als het financiële gevolgen heeft voor de betrokken onderneming, dat wil zeggen risico’s of kansen genereert die de toekomstige kasstromen en dus de bedrijfswaarde van de onderneming op korte, middellange of lange termijn beïnvloeden of waarschijnlijk zullen beïnvloeden, maar die op de verslagdatum niet in de financiële verslaglegging zijn opgenomen.

Dubbele materialiteit toepassen: hoe doe je dat?

Stap 1: identificeer waar je waarde creëert

Begin met de vraag hoe de klanten, investeerders, werknemers, leveranciers en andere belanghebbenden van je onderneming de ‘waarde’ definiëren. Het definiëren van het model voor waardecreatie van een onderneming begint immers met het identificeren van de belanghebbenden en met het begrijpen hoe zij relevant zijn voor het doel en de strategie van de organisatie. Hierbij is ook van belang dat hun behoeften en verwachtingen begrepen worden.

Ten tweede moet inzicht verkregen worden in de input die nodig is om het bedrijf output te laten generen. Anders gezegd: er moet uitgevonden worden hoe toegevoegde waarde kan worden gecreëerd. Veel ondernemingen gebruiken het International Integrated Reporting Framework als model om (methodes voor) waardecreatie op te stellen. Je vindt dit model hier: InternationalIntegratedReportingFramework.pdf

Tot slot: om een volledig overzicht te verkrijgen van het waardecreatiemodel van jouw organisatie moet ook de waardeketen van het bedrijf worden geraadpleegd.

Stap 2: definieer de duurzaamheidsthema’s waarvan de materialiteit moet worden bepaald.

De tweede stap in het proces is het verzamelen van gegevens over mogelijk materiële onderwerpen.

Deze duurzaamheidsonderwerpen moeten worden geïdentificeerd en gestructureerd voordat er een materialiteitsbeoordeling plaatsvindt. De basis voor het identificeren en categoriseren van duurzaamheidsonderwerpen wordt geleverd door het waardecreatiemodel van de onderneming.

Daarnaast verzamel je de benodigde gegevens door de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling, de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en andere richtlijnen voor verantwoord ondernemen te raadplegen. Kijk daarnaast naar best practices binnen je bedrijfstak en peer group.

Let op, het is verstandig om tijdens dit hele proces de stakeholders en hun informatiebehoeften als uitgangspunt te nemen wanneer je besluit over de materialiteit van het betrokken duurzaamheidsthema.

Stap 3: beoordeel de materialiteit van de duurzaamheidsthema’s

De duurzaamheidsthema’s die op de lijst van de vorige stap zijn verschenen moeten worden beoordeeld op hun impact, risico’s en kansen.

Impactmaterialiteit:

Bij het bepalen van de impactmaterialiteit van duurzaamheidsthema’s moeten de omvang, de reikwijdte en, in geval van negatieve impact, de herstelbaarheid van het duurzaamheidsthema geëvalueerd worden. Deze parameters kunnen worden bepaald aan de hand van de volgende schalen:

Je moet ook rekening houden met de waarschijnlijkheid dat de impact zich voordoet om de impactmaterialiteit te kunnen beoordelen.

Financiële materialiteit:

De financiële materialiteit wordt bepaald aan de hand van de variabelen “omvang” (magnitude) en “waarschijnlijkheid” (likelihood).

De omvang heeft dan betrekking op de omvang van de potentiële financiële risico’s en kansen. De waarschijnlijkheid gaat over de beoordeling van de kans dat het risico of de kans zich daadwerkelijk voordoet.

Stap 4: bepalen welke onderwerpen van de initiële lijst daadwerkelijk materieel zijn

Zodra één van de onderwerpen van je initiële lijst als materieel wordt gekwalificeerd vanuit het oogpunt van impactmaterialiteit, financiële materialiteit of misschien wel beide, moet dit als “materieel onderwerp” worden opgenomen in het duurzaamheidsverslag.

Stap 5: veranker strategische implicaties in je organisatie om een duurzaam bedrijf te creëren.

Tot slot moeten de materiële onderwerpen in de strategie en activiteiten van de organisatie gaan doorklinken. Dit zal helpen om het beleid op het gebied van duurzaamheid en de procedures hieromtrent verder te ontwikkelen. Dit zal er niet alleen voor zorgen dat de belangrijkste prestatieindicatoren met betrekking tot de materiële onderwerpen meetbaar worden en daarmee rapporteerbaar worden, maar ook dat je organisatie duurzamer wordt!

Meer weten over CSRD, CSRD reporting of de ESRS? Crowe Peak helpt heel graag verder. Onze specialisten staan klaar met advies en handige stappenplannen. Neem direct contact op.