CSRD – Sustainability & ESG, update 2023 

De richtlijn duurzaamheidsverslaglegging door bedrijven (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD) betreft nieuwe EU-wetgeving die alle grote ondernemingen verplicht als onderdeel van het jaarverslag verslagen te publiceren over hun milieu- en sociale impactactiviteiten (“ESG”). Deze verslagen helpen investeerders, consumenten, beleidsmakers en andere belanghebbenden om de niet-financiële prestaties van grote ondernemingen te beoordelen. Op die manier moedigt de verordening deze ondernemingen aan om een meer verantwoorde aanpak van het bedrijfsleven te ontwikkelen. Zo verandert zij radicaal de reikwijdte en het soort duurzaamheidsrapportage van bedrijven. Met de CSRD definieert de Europese Commissie voor het eerst een gemeenschappelijk rapportagekader voor niet-financiële gegevens.

CSRD – een introductie

Op 28 november 2022 heeft de Raad van de Europese Unie zijn definitieve goedkeuring gehecht aan de Corporate Sustainability Reporting Directive (“CSRD”). Na de goedkeuring door de Raad van het standpunt van het Europees Parlement is het wetgevingsbesluit aangenomen als effectieve regelgeving binnen de Europese Unie. Als gevolg hiervan zullen alle beursgenoteerde ondernemingen en alle grote ondernemingen in Europa verplicht zijn een duurzaamheidsverslag op te nemen in hun bestuursverslag. In dit verband hebben de EU-wetgevers ook normen voor duurzaamheidsverslaglegging door bedrijven ontwikkeld (European Sustainability Reporting Standards, hierna “ESRS” genoemd). Deze normen zijn nu beschikbaar voor gebruik door ondernemingen.

CSRD – wat betekent het? 

De aanneming van de nieuwe Europese wetgeving inzake duurzaamheidsnormen voor ondernemingen leidt in de praktijk tot het volgende:

1. Alle grote, beursgenoteerde ondernemingen in de EU zullen over het boekjaar 2024 een duurzaamheidsverslag moeten publiceren;
2. Alle grote ondernemingen in de EU zullen over het boekjaar 2025 een duurzaamheidsverslag moeten publiceren; en
3. Tenslotte moeten alle beursgenoteerde mkb-bedrijven een duurzaamheidsverslag over het boekjaar 2026 publiceren. Andere (kleinere) ondernemingen kunnen vrijwillig een duurzaamheidsverslag publiceren.

Of een onderneming als “grote onderneming” kan worden aangemerkt, wordt bepaald aan de hand van de groottecriteria die in de EU-richtlijn voor jaarrekeningen zijn opgenomen. In Nederland zijn dit de criteria die zijn opgenomen in titel 9 van het Burgerlijk Wetboek 2. De deponering geschiedt digitaal.

Het duurzaamheidsverslag dient van een assurancerapport door een onafhankelijke assurance service provider te worden voorzien. Het gaat hierbij om een limited assurance rapport, oftewel een beperkte mate van zekerheid. Waarschijnlijk wordt dit na twee tot drie jaar in de praktijk een redelijke mate van zekerheid.

ESG, CSRD en ESRS – wat wordt er verwacht?

Ondernemingen die onder de nieuwe regels vallen, zullen de bindende rapportagestandaarden volgens ESRS moeten gebruiken om bekend te maken hoe duurzaamheid in het hele bedrijf is ingebed en hoe materiële ESG-effecten, -risico’s en -kansen worden geïdentificeerd en beheerd. Dit omvat beleid, doelstellingen, actieplannen en prestatiemetingen. Meer details over wat vereist zal zijn, zijn beschikbaar in de bijgewerkte versies van het ESRS voor de vier gebieden:

• Cross-cutting:(ESRS 1) Algemene vereisten; (ESRS 2) Algemene informatieverschaffing. 
• Milieu:(ESRS E1) Klimaatverandering; (ESRS E2) Vervuiling; (ESRS E3) Water en mariene hulpbronnen; (ESRS E4) Biodiversiteit en ecosystemen; (ESRS E5) Gebruik van hulpbronnen en ciculaire economie. 
• Sociaal:(ESRS S1) Eigen werknemers; (ESRS S2) Werknemers in de waardeketen; (ESRS S3) Betrokken gemeenschappen; (ESRS S4) Consumenten en eindgebruikers.
• Governance:(ESRS G1) Bedrijfsvoering.

ESRS sector-specific standaarden zijn ook in ontwikkeling en zullen naar verwachting in 2024 worden aangenomen.

CSRD – Te overwegen onderwerpen om aan de CSRD te voldoen

Dubbele materialiteit

In het door EFRAG in november 2022 gepresenteerde ontwerp van de Europese norm voor duurzaamheidsverslaglegging wordt vermeld dat “dubbele materialiteit” een zeer belangrijke hoeksteen van de duurzaamheidsverslagen wordt.

Dubbele materialiteit heeft twee dimensies, namelijk impact en financiële materialiteit. Een duurzaamheidskwestie is materieel vanuit een impactperspectief wanneer zij betrekking heeft op de feitelijke of potentiële positieve of negatieve gevolgen van het bedrijf voor de mensen of het milieu op de korte, middellange en lange termijn. Dit wordt ook wel omschreven als het “inside-out-perspectief”.

Het houdt ook in dat de onderneming niet alleen moet kijken naar haar eigen impact op het milieu en de mensen. De onderneming moet nagaan hoe zij wordt beïnvloed door haar afhankelijkheid van de beschikbaarheid van natuurlijke en sociale hulpbronnen tegen passende prijzen en kwaliteit, los van haar mogelijke invloed op die hulpbronnen. Met andere woorden: welke risico’s en kansen doen zich voor de onderneming voor op het gebied van duurzaamheid? Dit wordt ook wel omschreven als “outside-in-perspectief”.

Waardeketen

De informatie van de rapporterende onderneming in de duurzaamheidsrapportage beperkt zich niet tot de eigen activiteiten. Voor materiële onderwerpen zal de onderneming ook kijken naar wat er in de waardeketen gebeurt. Dit moet gebeuren door informatie op te nemen over materiële aspecten, risico’s en kansen die verband houden met de onderneming via haar directe en indirecte zakelijke relaties in de upstream- en/of downstreamwaardeketen.

We wijzen erop dat voor de uitbreiding tot informatie over de waardeketen geen informatie over elke entiteit in de waardeketen vereist is. Er hoeft alleen materiële informatie over de waardeketen te worden opgenomen. Dit betekent echter wel dat een onderneming voor sommige onderwerpen verder moet kijken dan haar eigen grenzen en dieper in haar waardeketen moet duiken. Dit om volledig inzicht te krijgen in en te rapporteren over haar effect op het milieu en de mensen.

De ESRS’en voorzien in een overgangsperiode van de eerste drie jaar van de duurzaamheidsrapportage onder ESRS, als sommige van de noodzakelijke informatie over de waardeketen niet beschikbaar is.

CSRD en ESRS – hoe Crowe Peak jou kan helpen

Om te voldoen aan de nieuwe duurzaamheidseisen kunnen grotere ketenpartners duurzaamheidsinformatie opvragen bij andere bedrijven binnen de keten/ eisen stellen aan bedrijven binnen de keten waaraan zij moeten voldoen. Dit betekent dat ook banken, investeerders en zelfs overheidsinstanties bij aanbestedingen geïnteresseerd zijn in de duurzaamheidsprestaties van MKB-organisaties.

Rekening houdend met het bovenstaande dient de MVO- en ESRS-rapportage serieus genomen te worden. Mocht uw bedrijf gespecialiseerde hulp nodig hebben bij (de voorbereiding op) ESG-rapportage, dan staan de professionals van Crowe Peak voor u klaar. Neem nu contact op met ons team.