ZZP’er Deliveroo is geen schijnzelfstandige

Een fietsbezorger van Deliveroo claimde dat er een arbeidsovereenkomst bestond met zijn werkgever. De kantonrechter Amsterdam oordeelde dat deze fietsbezorger geen schijnzelfstandige is. Waarop is deze uitspraak gebaseerd en waarmee moet je rekening houden als werkgever?

ZZP-constructie Deliveroo

Vanaf 1 november 2017 biedt Deliveroo fietsbezorgers geen contract voor bepaalde tijd meer aan. Fietsbezorgers kunnen vanaf die datum enkel als zelfstandige werken voor Deliveroo. Zo’n contract is dan een “overeenkomst van opdracht”, tussen Deliveroo als “opdrachtgever” en de voormalige werknemer als “opdrachtnemer”.

De vraag is dan of dit geen manier is voor Deliveroo als werkgever om loon, belasting en verzekeringspremies uit te sparen ten koste van koeriers. De koeriers zijn afhankelijk van één opdrachtgever, die hen feitelijk als werknemers behandelt.

Afspraken werkgever en ZZP’er

Bij dit soort claims spelen twee belangrijke vragen:

1. Wat hebben opdrachtgever en opdrachtnemer afgesproken?
2. Hoe wordt uitvoering gegeven aan die afspraken?

Als bij de uitvoering blijkt dat partijen zich feitelijk gedragen als werkgever en werknemer, kan geoordeeld worden dat van schijnzelfstandigheid sprake is. Hierbij is bepalend of kan worden gezegd dat de bezorger onder gezag van de opdrachtgever staat of niet. Gezag houdt in dat de opdrachtgever bepaalt hoe het werk moet worden uitgevoerd.

Het is belangrijk te weten dat deze beoordeling van geval tot geval verschillend kan uitvallen. De uitspraak in de Deliveroo-zaak biedt dus geen zekerheid dat in een vergelijkbare zaak hetzelfde wordt besloten.

Beoordeling rechtbank zelfstandigheid

De rechter legt in deze zaak veel nadruk op de bedoeling die de bezorger en Deliveroo hadden bij het aangaan van de dienstverleningsovereenkomst. In overeenkomsten met ZZP’ers staan  meestal allerlei bepalingen die vooral bedoeld lijken te zijn om te voorkomen dat het bestaan van een arbeidsovereenkomst kan worden aangenomen. Bijvoorbeeld: “Opdrachtnemer kan zich laten vervangen door een ander.” Of dat in de praktijk ook zo is, valt dan te bezien. Juist over deze bepalingen die er wellicht vooral voor de vorm in staan concludeert de Rechtbank: “De indruk is eerder dat [eiser] wist wat hij deed …”.

Verder valt op dat ook bij de beoordeling hoe partijen hieraan uitvoering hebben gegeven, nog steeds veel nadruk ligt op wat in de tekst van de overeenkomst is afgesproken. Zo staat in de overeenkomst dat de bezorger ook voor andere bedrijven kan werken of de bezorging door een ander kan laten verrichten. Dit wordt gezien als bewijs ten gunste van Deliveroo, ongeacht de onduidelijkheid of daar in praktijk gebruik van wordt gemaakt.

De omstandigheid dat de bezorger op grond van de overeenkomst zelf zijn werktijden bepaalt en opdrachten kan weigeren, wordt als bewijs van zijn zelfstandigheid gezien. Ook het feit dat er niet kan worden onderhandeld over de prijzen (“fee per delivery”) wordt niet gezien als indicatie dat de bezorger werknemer is.

Tenslotte laat de rechter de omstandigheid meewegen dat het voor deze bezorger om een bijbaan gaat. De Rechtbank Amsterdam oordeelde dat deze omstandigheden bij elkaar opgeteld er voor zorgen dat de bezorger niet als werknemer kan worden gezien. De rechtszaak was politiek beladen: de fietskoerier werd in de zaak ondersteund door de PvdA-fractie in de Tweede Kamer en de vakbond CNV.

Voorkom schijnzelfstandigheid

Een waterdichte arbeidsovereenkomst is belangrijk voor zowel werkgever als werknemer. Dit voorkomt onduidelijkheid. Schijnzelfstandigheid kan jullie bedrijf ook veel geld kosten en de reputatie schaden Crowe Peak geeft ondersteuning aan bedrijven op het gebied van arbeidsrecht, overeenkomsten en ondernemingsrecht. Neem contact op voor een vrijblijvende afspraak.