Wat is materialiteit?

Je accountant controleert of het historisch financieel overzicht (de jaarrekening) vrij is van een ‘materiële afwijking’. Er is sprake van een materiële afwijking (in bedragen of in de toelichting) wanneer deze afwijkingen in aard en omvang zodanig groot zijn dat het oordeel van een gebruiker waarschijnlijk wordt beïnvloed. Deze maatstaf noemen we de (jaarrekening) materialiteit. De hoogte van het bedrag wordt per opdracht bepaald door de accountant, rekening houdend met de specifieke situatie van je onderneming, opdracht en de groep gebruikers. Waarop baseert jouw accountant dit bedrag dat hij of zij toepast bij controlewerkzaamheden?

Bepalen van materialiteit

Alles binnen de accountancy is maatwerk en is afhankelijk van de toestand van jouw bedrijf en de situatie. Het spreekt voor zich dat een kleine stichting gecontroleerd wordt met een veel lagere materialiteit dan een controleplichtige MKB-onderneming. Echter, als de MKB-onderneming met de bank is overeengekomen dat de solvabiliteit tenminste 25% bedraagt en deze ratio wordt net wel of net niet behaald dan kan de materialiteit weleens veel lager liggen.

Je accountant stelt zichzelf de vraag: ‘Hoe groot mag de afwijking zijn, wil de gebruiker van de jaarrekening een andere beslissing nemen op basis van deze jaarrekening?‘. Je begrijpt: hier speelt enige subjectiviteit. In de praktijk wordt een rekenmodel gehanteerd wat gebruik maakt van een te kiezen benchmark (bijvoorbeeld omzet of balanstotaal, afhankelijk van de branche waar je je in bevindt).

Impact op controle

Als de jaarrekeningmaterialiteit bekend is bepaalt de accountant zijn ‘uitvoeringsmaterialiteit’. Deze materialiteit is afgeleid van de jaarrekeningmaterialiteit, namelijk door daarop een afslag (van 25%-50%) toe te passen om het risico in te calculeren op afwijkingen van materieel belang waarvan de accountant zich niet bewust is geworden.

Dit is de materialiteit waarmee de accountant de controle gaat uitvoeren. Bij een eerstejaarscontrole (wanneer accountants voor het eerst een controle bij je uitvoert) wordt vaak gekozen voor een hogere afslag (van 50%). Accountants zijn namelijk voorzichtig wanneer zij de klant nog niet goed kennen. De hoogte van de materialiteit bepaalt de hoeveelheid detailwerk wdat een accountant uitvoert. Hoe hoger de materialiteit, des te minder werk en tegelijkertijd des te minder diepgang mogelijk is.

Controleverschillen en materialiteit

Tijdens een controle komt de accountant weleens een afwijking (fout of onzekerheid in de cijfers) tegen. Ook hierbij speelt de materialiteit een rol. Een accountant die aan zijn klant vraagt elke euro te corrigeren maakt in de praktijk weinig vrienden. Ook hiervoor hanteert je accountant een kritisch grens, vaak 10% van de uitvoeringsmaterialiteit of 5% van de jaarrekeningmaterialiteit. Alle afwijkingen onder deze grens worden in principe niet geregistreerd, tenzij hier een bepaalde reden voor is. Een voorbeeld hiervan is omdat er veel afwijkingen zijn en deze samengevoegd (gecumuleerd) wellicht wel boven de grens uitkomen.

De bepaling van de materialiteit komt niet uit de lucht vallen maar is ook geen keiharde wetenschap. Bij Crowe Peak geven wij inzicht in de overwegingen die hierbij een rol spelen. Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek.