Zakendoen in Nederland: waar moet je starten en waar moet je rekening mee houden

For English: click on the flag in the upper right corner  

Crowe Peak maakt klanten graag wegwijs in de wereld van financiën, technologie, wetgeving en organisatie. Vooral wanneer zij vraagstukken kennen die een internationale context hebben. In dit artikel nemen we je daarom mee in de in’s en out’s van zakendoen in Nederland voor internationale bedrijven. Van zakelijk klimaat tot registratieverplichtingen, van rechtsvormen tot belastingwetgeving: hieronder vind je de belangrijkste pijlers.   

Nederland: economie en politiek

Nederland is een land in Noordwest-Europa met een totale bevolking van ruim 17,5 miljoen inwoners. Nederland is een constitutionele monarchie. Het staatshoofd (de koning) draagt geen politieke verantwoordelijkheid en kan daarom niet politiek ter verantwoording worden geroepen door het parlement. Nederland heeft twaalf provincies met elk hun eigen lokale overheden. De Nederlandse rechtspraak is centraal geregeld. Sinds 2010 maakt Nederland samen met de landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. De eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba hebben een aparte status en maken deel uit van het Caribische deel van het Koninkrijk.  

Nederland is een open economie, die wordt gedragen door internationale economische trends. Internationale economische en/of financiële crises en internationale ontwikkelingen zoals de Brexit en de oorlog in Oekraïne beïnvloeden de Nederlandse economie met name op het gebied van export, als gevolg van een afname van de wereldhandel. Echter, de financiële situatie van in Nederland gevestigde bedrijven is gemiddeld genomen goed (op het gebied van winstgevendheid en solvabiliteit), waardoor bedrijven veelal bestand zijn tegen de ups en downs in de wereldeconomie en op de beurzen. Euronext Amsterdam is de in de Nederlandse hoofdstad Amsterdam gevestigde effectenbeurs. Deze beurs is onderdeel van het Europese Euronext. Sinds 1 januari 2002 is de euro het enige wettige betaalmiddel in Nederland.  

Nederland als exportcentrum 

De centrale kustligging van het land en het gezonde financiële klimaat van Nederland hebben ertoe bijgedragen dat het is uitgegroeid tot een belangrijke import- en exportnatie. De belangrijkste industriële activiteiten van Nederland zijn olieraffinaderijen, chemie, voedselverwerking en de ontwikkeling van elektronische producten. Duitsland, België, Luxemburg, China, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten zijn de belangrijkste importpartners van het land. Alle bovengenoemde landen, met toevoeging van Italië, zijn ook de belangrijkste exportpartners van het land.  

De Nederlandse Bank 

De Nederlands Bank (DNB) is de centrale bank in Nederland. Eén van de belangrijkste doelstellingen van de Nederlandse overheid is om de prijzen stabiel te houden en daarmee de inflatie binnen de perken te houden. Private Nederlandse banken bieden een uitgebreid scala aan financiële diensten: sommigen zijn gespecialiseerd, terwijl anderen zich richten op de gehele breedte van het bankenveld. Nederlandse banken staan bekend als betrouwbaar: de meeste financiële instellingen gebruiken organisatiestructuren die verstrengeling van belangen voorkomen. Het algemene provisieverbod draagt hier ook aan bij. Bovendien zijn Nederlandse financiële instellingen onderworpen aan zeer strenge Nederlandse en Europese regelgeving, onder meer op het gebied van (het voorkomen van) witwassen en (het voorkomen van) financiering van terrorisme.  

Een bestaand buitenlands bedrijf laten opereren in Nederland

Buitenlandse bedrijven die in Nederland willen ondernemen, kunnen hun bestaande buitenlandse rechtspersoon in Nederland vestigen zonder deze te hoeven omzetten in een Nederlandse rechtspersoon. Het bedrijf functioneert dan als een verlengstuk van de buitenlandse moedermaatschappij, maar heeft een zekere mate van zelfstandigheid. Ze zullen echter wel te maken krijgen met zowel internationale als Nederlandse wetgeving. Alle buitenlandse bedrijven met vestigingen in Nederland moeten ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel. 

Vragen over het starten van activiteiten in Nederland met een buitenlands bedrijf? Onze specialisten staan je graag te woord.

Neem contact op

Een bedrijf starten in Nederland  

Naar Nederlands recht kan een buitenlands individu of bedrijf in Nederland opereren via een filiaal of via een (op te richten) Nederlandse rechtspersoon. Het Nederlandse vennootschapsrecht biedt een flexibel en liberaal kader voor de organisatie van dochterondernemingen of filialen. Er zijn geen speciale beperkingen voor buitenlandse ondernemers om zaken te doen in Nederland. Bedrijfsvoering kan in Nederland middels het oprichten van een rechtspersoon in een rechtsvorm met of zonder rechtspersoonlijkheid. Als een rechtspersoon rechtspersoonlijkheid heeft kan de ondernemer niet aansprakelijk worden gesteld voor meer dan het bedrag dan hij heeft ingebracht in het kapitaal van zijn onderneming. Meer over de verschillende rechtsvormen in Nederland en het begrip rechtspersoonlijkheid kan je lezen in ons uitgebreide kennisartikel over rechtsvormen. Hieronder lees je meer over de mogelijkheid tot het oprichten en exploiteren van dochterondernemingen en filialen.  

Een filiaal en dochteronderneming naar Nederlands recht 

Een filiaal is in Nederland geen aparte juridische entiteit. Een filiaal is een permanente vestiging van een bedrijf van waaruit bedrijfsactiviteiten worden uitgevoerd. Als gevolg hiervan is het bedrijf dat een filiaal in Nederland vestigt aansprakelijk voor vorderingen die voortvloeien uit handelingen van het filiaal.  

Een dochteronderneming (in welke rechtsvorm dan ook) is wél een aparte juridische entiteit. Deze kan worden opgericht door één of meerdere aandeelhouders. De dochteronderneming is een juridische entiteit waarover het (moeder)bedrijf zeggenschap heeft. Er zijn verschillende rechtsvormen mogelijk, lees hierover hier meer. Zeggenschap over een dochteronderneming wordt meestal verkregen doordat het (moeder)bedrijf meer dan 50% van de aandelen in de dochteronderneming bezit. Onder bepaalde omstandigheden is het echter ook mogelijk om zeggenschap te verkrijgen door speciale stemrechten of diversiteit van andere aandeelhouders. Deze aandelen of rechten geven het (moeder)bedrijf de stemmen om de samenstelling van de raad van bestuur van de dochteronderneming te bepalen en zo controle uit te oefenen.  

Structuurvennootschappen

In dit artikel lees je dus alles over de BV en de NV. Naast hetgeen in dit artikel beschreven is, is relevant te weten dat voor “grote” BV’s en NV’s geldt dat zij in Nederland wettelijk worden onderworpen aan het zogenoemde structuurregime. Dit geldt wanneer gedurende een termijn van drie jaren voldaan is aan de volgende eisen: 

1. Het geplaatste kapitaal, de reserves en de ingehouden winst bedragen volgens de balans tenminste 16 miljoen euro; 
2. De onderneming, of een andere onderneming waarin zij een meerderheidsbelang heeft, heeft volgens de wettelijke verplichting (Wet op de Ondernemingsraad) een ondernemingsraad (OR) ingesteld;  
3. Er werken minimaal 100 mensen in Nederland bij de afhankelijke maatschappijen en de vennootschap.  

Als de onderneming aan bovenstaande voorwaarden voldoet, moet de vennootschap als een structuurvennootschap worden aangemerkt en zijn de wetten en regels voor structuurvennootschappen van toepassing. Een uitzondering bestaat als één natuurlijk persoon (dus geen rechtspersoon) het gehele kapitaal verschaft.  

Tenzij een vrijstelling van toepassing is, moet een dergelijke structuurvennootschap in Nederland een raad van commissarissen benoemen, die specifieke bevoegdheden krijgt, waaronder in ieder geval: 

• De benoeming/ het ontslag van de raad van bestuur; en 
• Goedkeuring van belangrijke wijzigingen met betrekking tot het bestuur, waaronder het voorstel om de statuten te wijzigen, een voorstel om het bedrijf te ontbinden, de uitgifte van nieuwe aandelen en een voorstel om het geplaatste aandelenkapitaal te verhogen.  
• Goedkeuring nieuwe commissarissen. NB: voor de aandeelhouders bestaat wel de mogelijkheid om mensen aan te bevelen voor de voordracht van commissarissen, maar voor de RvC bestaat niet de verplichting om deze aanbeveling te volgen. 

De raad van commissarissen moet uit minimaal drie commissarissen bestaan. Let op, een structuurregime is niet verplicht voor bedrijven waarvan de holding in Nederland is gevestigd, maar de meerderheid van de werknemers in het buitenland werkt. Dergelijke multinationals hebben wel de mogelijkheid om het structuurregime vrijwillig toe te passen.  

Trusts in Nederland 

Een bijzondere rechtsvorm in het internationale zakenverkeer is de trust. Naar Nederlands burgerlijk recht is deze rechtsvorm onbekend. Echter, Nederland heeft wel het Verdrag van Den Haag over het recht op trusts en de erkenning van trusts die aan bepaalde vormvereisten voldoen ondertekend. De trust dient op schrift gesteld, actief opgericht en niet uitsluitend gericht op vermogen in een ander land dan het land van het recht van de trust te zijn. Advies nodig over de combinatie Nederland en trusts? Onze juristen staan voor je klaar. 

UBO-register

Een belangrijk aspect van het Nederlandse vennootschapsrecht waar je je bewust van moet zijn wanneer je in Nederland onderneemt is de verplichte registratie van de “Ultimate Beneficial Owner” (UBO). In het algemeen is van belang dat op basis van Europese antiwitwaswetgeving degene die uiteindelijk zeggenschap heeft over een onderneming (de UBO) geregistreerd dient te zijn bij de Kamer van Koophandel.  

Wettelijke controleplicht

Een onderneming in Nederland is controleplichtig voor de jaarrekening als deze voldoet aan bepaalde criteria die zijn vastgelegd in de wetgeving. In Nederland is de controleplicht voor de jaarrekening geregeld in artikel 2:393 Burgerlijk Wetboek (BW). De belangrijkste criteria voor het bepalen van de controleplicht zijn gebaseerd op de grootte van de onderneming:  

Groottecriterium: een onderneming wordt als groot beschouwd als deze gedurende twee opeenvolgende boekjaren aan twee van de volgende drie criteria voldoet:  

1. Balanstotaal: meer dan 6 miljoen euro; 
2. Netto-omzet: meer dan 12 miljoen euro; 
3. Gemiddeld aantal werknemers: meer dan 50.  

Als een controleplichtige onderneming gedurende twee jaar niet meer voldoet aan deze criteria, dan is deze onderneming niet meer wettelijk controleplichtig. 

In Nederland zijn beursgenoteerde ondernemingen verplicht om de jaarrekening op basis van IFRS op te stellen. Niet-beursgenoteerde ondernemingen mogen op vrijwillige basis een jaarrekening op basis van IFRS opstellen.  

Goed om te weten: stelt een kleine niet-beursgenoteerde vennootschap een jaarrekening op basis van IFRS op? Dan kunnen zij geen gebruik maken van de vrijstelling in artikel 2:396 BW zoals het kunnen volstaan met het openbaar maken van een beperkte balans met toelichting en de vrijstelling van controleplicht. Zij is dus automatisch groot en dus controleplichtig. Heb je hier advies over nodig? Neem gerust contact met ons op.  

De controleplicht en OOB  

Controleplicht betekent dat de jaarrekening van de onderneming moet worden gecontroleerd door een externe accountant. Dit heeft tot doel de betrouwbaarheid van de financiële informatie te waarborgen en investeerders, crediteuren en andere belanghebbenden te beschermen.  

Om wettelijke controles te mogen uitvoeren hebben accountantsorganisaties een vergunning nodig volgens de Wet Toezicht Accountantsorganisaties (WTA). Er wordt in Nederland onderscheid gemaakt tussen accountantsorganisaties met een OOB-vergunning en accountantsorganisaties met een reguliere (niet-OOB) vergunning. Een OOB is een Organisatie van Openbaar Belang. Dit zijn bijvoorbeeld banken, verzekeraars en beursgenoteerde ondernemingen. 

Crowe Peak heeft een reguliere WTA-vergunning. Wij zijn dan ook graag van dienst met de controle van de jaarrekening van jouw organisatie. Lees hier meer over onze audit en assurance diensten.  

Intellectueel eigendom

Een ander interessant onderdeel van wetgeving wanneer je zaken gaat doen in een nieuw land is het intellectueel eigendomsrecht. In Nederland geldt daarvoor onder meer het Benelux-verdrag over de Intellectuele Eigendom. Onder dit verdrag kunnen handelsmerken en modellen in Nederland, België en Luxemburg worden beschermd. Een geregistreerd handelsmerk is beschermd voor een periode van tien jaar vanaf de registratiedatum en de bescherming kan met nog eens tien jaar worden verlengd. Verlenging moet worden aangevraagd en alle verschuldigde taksen moeten worden betaald. De rechtmatige eigenaar heeft het recht om schadevergoeding te eisen voor inbreuk op zijn rechten (zoals het gebruik van het handelsmerk door een andere partij). Een model is het nieuwe uiterlijk van een gebruiksproduct. Een geregistreerd model is beschermd voor vijf jaar vanaf de registratiedatum en de bescherming kan worden verlengd met vier periodes van elk vijf jaar, tot een maximum van 25 jaar. Verlenging gaat in na tijdige betaling van alle verschuldigde taksen. De rechtmatige eigenaar heeft het recht om schadevergoeding te eisen voor elke inbreuk op zijn rechten (zoals het gebruik van het model of model door een andere partij). 

Subsidies en financiering

De Nederlandse overheid biedt op diverse manieren ondersteuning bij het verduurzamen of innoveren van ondernemingen. Er is daarvoor een grote verscheidenheid aan subsidies en financieringen. Enkele daarvan zullen we hieronder toelichten.  

Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) 

De BMKB is een regeling in Nederland die bedoeld is om het midden- en kleinbedrijf (MKB) gemakkelijker toegang te geven tot financiering door het verstrekken van een overheidsgarantie aan financiele instellingen, zoals banken en kredietverstrekkers. De regeling is bedoeld om de kredietverlening aan het MKB te stimuleren en te ondersteunen. Het kan MKB-ondernemingen helpen om hun activiteiten voort te zetten, te groeien en banen te behouden.  

Om de financieringsmogelijkheden voor verduurzamingsinvesteringen door het MKB te vergroten is de BMKB verruimd met een groen luik, de BMKB-G.  

Innovatiekrediet 

Het Innovatiekrediet is een financiele regeling die bedoeld is om innovatieve ondernemingen te ondersteunen bij het ontwikkelen en realiseren van baanbrekende technologieen, producten, processen of diensten. Het kan helpen bij het financieren van risicovolle projecten die anders mogelijk moeilijk financierbaar zouden zijn vanwege het hoge innovatiegehalte en het onzekere resultaat.  

Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) 

De Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) is een regeling die bedoeld is om ondernemingen te ondersteunen bij het verkrijgen van financiering door het verstrekken van een overheidsgarantie aan financiele instellingen, zoals banken en kredietverstrekkers. De GO-regeling helpt ondernemingen die moeilijk financiering kunnen verkrijgen vanwege economische uitdagingen, risicovolle projecten of andere redenen.  

WBSO: fiscale regeling voor research en development 

De WBSO-regeling staat voor Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk. Deze subsidieregeling helpt innovatie bij bedrijven te stimuleren door het bieden van financiële ondersteuning voor speur- en ontwikkelingswerk (R&D). Door de regeling worden de kosten van R&D-projecten verlaagd en daarmee innovatie en technologische ontwikkeling bevorderd.  

De regeling biedt een fiscaal voordeel door een vermindering van de loonkosten of overige kosten zoals de inkoop van materialen.  

Energie-investeringsaftrek (EIA) voor ondernemers 

De Energie-investeringsaftrek (EIA) is een Nederlandse fiscale regeling die bedrijven stimuleert om te investeren in energiebesparende technieken en duurzame energieopwekking. Door gebruik te maken van de EIA kunnen bedrijven een fiscaal voordeel behalen door een percentage van de investeringskosten van energiebeparende en milieuvriendelijke technologieën af te trekken van hun fiscale winst.  

De EIA is van toepassing op investeringen in energiebesparende technieken en duurzame energieopwekking. Te denken valt aan warmtepompen, zonnepanelen, windturbines en biomassa-installaties. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) publiceert jaarlijks een lijst met goedgekeurde bedrijfsmiddelen en technieken die in aanmerking komen voor de EIA.  

MIA en VAMIL voor ondernemers 

MIA staat voor Milieu-investeringsaftrek. Bedrijven kunen een fiscaal voordeel behalen door een percentage van goedgekeurde milieuvriendelijke technologieen en bedrijfsmiddelen af te trekken van hun fiscale winst. Het gaat om technieken en bedrijfsmiddelen die bijdragen aan milieubescherming en duurzaamheid, zoals energiezuinige apparatuur, electrische voertuigen, recyclingapparatuur, waterbesparende systemen en luchtkwaliteitsverbeterende technologieën.  

De VAMIL (Vrije Afschrijving Milieu-Investeringen) is ook ontworpen om bedrijven aan te moedigen om te investeren in milieuvriendelijke technologieen en duurzaamheid, waardoor zowel economische als milieudoelstellingen worden ondersteund. Het biedt bedrijven flexibiliteit in het afschrijvingsproces, waardoor ze sneller kunnen profiteren van de financiele voordelen van hun investeringen in duurzame technologie.  

Let op dat de details van de regelingen jaarlijks kunnen veranderen en dat specifieke voorwaarden en criteria van toepassing zijn. Als je geïnteresseerd ben in het gebruik van de regelingen, neem dan contact met ons op. We kunnen je dan voorzien van actuele en gedetailleerde informatie.  

Versnelde klimaatinvesteringen industrie (VEKI) 

In het kader van duurzaamheid en de energietransitie zijn veel ondernemingen in de industrie bezig met CO2-besparende maatregelen te nemen. Dit doen zij vaak voor eigen rekening en risico, maar lopen daarbij ook tegen hoge kosten aan. Voor investeringen waarvan de terugverdienperiode langer is dan 5 jaar, is in Nederland de VEKI-regeling beschikbaar.  

Deze subsidie is voor investeringen in apparaten, systemen of technieken die klaar zijn voor de markt. Het kan gaan om investeringen op het gebied van energie-efficientie, recyling en hergebruik van afval, lokale infrastructuur of overige CO2 verlagende maatregelen.  

Belastingwetgeving

Het belastingstelsel in een land is altijd een zeer belangrijk criterium als het gaat om het vinden van een goede vestigingsplek. De Nederlandse overheid heeft al jaren de instelling dat het belastingstelsel geen (grote) belemmering mag vormen voor bedrijven die zich in Nederland willen vestigen. Daarnaast heeft Nederland met veel andere landen belastingverdragen gesloten om dubbele belastingheffing te voorkomen. Verder kent het Nederlandse belastingstelsel een aantal belangrijke voordelen voor internationaal opererende bedrijven, waaronder: 

• Nederland heeft relatief gunstige vennootschapsbelastingtarieven voor zowel kleine als grote bedrijven.  
• In de meeste gevallen zijn alle winsten die de Nederlandse moedermaatschappij ontvangt van buitenlandse dochterondernemingen vrijgesteld van belasting in Nederland (deelnemingsvrijstelling). 
• Nederland biedt een aantrekkelijke belastingvrije vergoeding in de vorm van de 30%-regeling voor sommige buitenlandse personeelsleden die tijdelijk in Nederland werken. 

Er dient echter ook te worden opgemerkt dat het fiscaal aantrekkelijke vestigingsklimaat in Nederland ook een schaduwzijde heeft, omdat het misbruikt kan worden om belasting te ontwijken. Mede onder grote internationale en nationale politieke druk pakt de Nederlandse overheid op dit moment bedrijven en personen aan die via Nederland belastingontwijkingsconstructies hebben opgezet of willen opzetten, om zo een fiscaal ontmoedigingsbeleid te voeren.  

Maatregelen tegen belastingontwijking in Nederland 

Nederland heeft zich aangesloten bij het BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) project van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), dat tot doel heeft om belastingontwijking en winstverschuiving te bestrijden door middel van internationale samenwerking en het aanpakken van ongewenste belastingpraktijken.  

Naast de invoering van diverse Europese antimisbruikwetten is in de strijd tegen belastingontwijking met ingang van 2019 een Controlled Foreign Corporation regime ingevoerd.  

Daarnaast geldt met ingang van 2021 een voorwaardelijke bronbelasting op rente en royalty’s en is het niet langer mogelijk om een regeling af te spreken met de Belastingdienst als het gaat om transacties die betrekking hebben op vennootschappen die zijn gevestigd in landen die zijn opgenomen op de Nederlandse lijst van laagbelastende landen of de EU-lijst van fiscaal niet-coöperatieve jurisdicties. Laagbelastende landen worden gedefinieerd als landen met een inkomstenbelastingtarief van minder dan 9%.  

Meer weten over de belastingwetgeving in Nederland?

Vraag het onze specialist.

Hans Missaar

Senior partner tax & legal | International liaison partner

BTW

Het Nederlandse btw-stelsel is gebaseerd op Richtlijn 2006/112/EG, het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (btw) van de EU. Dit betekent dat er belasting wordt geheven in elk stadium van de productieketen en bij de distributie van goederen en diensten. Belastingplichtigen (btw-geregistreerde bedrijven) brengen bij elkaar btw in rekening voor geleverde goederen en/of diensten. De belastingplichtige die de btw in rekening brengt, moet het btw-bedrag aan de Belastingdienst afdragen. Als btw in rekening wordt gebracht bij een belastingplichtige, heeft hij het recht om deze btw terug te vorderen als de belastingplichtige zelf btw-plichtige activiteiten verricht. Op die manier zorgt het systeem ervoor dat de eindgebruiker effectief verantwoordelijk is voor het betalen van de btw. Buitenlandse belastingplichtigen die in Nederland belaste prestaties verrichten, zijn in beginsel ook btw-plichtig. Ook deze belastingplichtigen zullen de in Nederland verschuldigde btw moeten afdragen en zullen dus ook de btw die hen door belastingplichtigen in rekening is gebracht, kunnen terugvorderen. Het btw-stelsel brengt formele factureringsregels met zich mee. Als basisregel moeten btw-aangiften driemaandelijks worden ingediend. Op verzoek of als ‘boete’ voor te late betaling kan het zijn dat de aangifte ook maandelijks of jaarlijks moet worden ingediend. Voor diensten en goederen die van een EU-lidstaat naar een andere EU-lidstaat worden verplaatst, moet een intracommunautaire listing worden ingediend.  

Meer weten over btw? Bekijk onze btw dienstverlening of neem contact op met onze fiscalisten.  

Accijnzen 

Nederland heft accijnzen op alcoholhoudende dranken, tabak, brandstof en andere minerale oliën. Fabrikanten, handelaren en importeurs betalen accijns aan de Belastingdienst. Deze accijnzen worden doorgaans geheven bovenop de reguliere btw en zijn bedoeld om het gebruik van bepaalde producten te reguleren. De Wet op de accijns is in Nederland volledig geharmoniseerd met de toepasselijke EU-richtlijnen.  

Milieubelasting 

In Nederland worden verschillende milieubelastingen geheven om milieuvriendelijk gedrag te stimuleren en de negatieve impact op het milieu te verminderen. Enkele voorbeelden van milieubelastingen in Nederland zijn:  

• Belasting op leidingwater; 
• Afvalstoffenbelasting;  
• Kolenbelasting; en 
• Energiebelasting. 

Personeel in Nederland

Het vinden en behouden van personeel is een essentiële voorwaarde voor het bestaan en de groei van een organisatie. Bedrijven onderscheiden zich door het personeel dat ze in dienst hebben. De Nederlandse belastingwetgeving biedt tal van mogelijkheden om personeel fiscaal vriendelijk te belonen.  

Verder biedt de Nederlandse wetgeving verschillende bepalingen om de rechten en plichten van zowel de werkgever als de werknemer op de Nederlandse arbeidsmarkt te waarborgen. Als algemene regel geldt dat de werkgever en de werknemer zich moeten gedragen volgens de norm van goed werkgever- respectievelijk werknemerschap. De werkgever heeft een aantal wettelijke verplichtingen met betrekking tot werk- en rusttijden, verlof en arbeidsomstandigheden. Daarnaast worden veel verplichtingen over en weer vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s) en individuele arbeidsovereenkomsten.  

Overeenkomsten met werknemers en opdrachtnemers 

Volgens de Nederlandse wet worden drie verschillende algemene soorten overeenkomsten gebruikt om de rechten en plichten vast te leggen van personen die werkzaamheden verrichten voor een andere partij. De arbeidsovereenkomst is de meest voorkomende overeenkomst. De overeenkomst van opdracht, bijvoorbeeld een freelanceovereenkomst, consultancyovereenkomst of managementovereenkomst, wordt vaak gebruikt in een poging om een arbeidsovereenkomst te voorkomen. Een derde overeenkomst is de aannemingsovereenkomst. Deze overeenkomst wordt gesloten tussen partijen als het doel van de activiteiten is om een zaak met een fysiek karakter te construeren. Essentiële kenmerken van de arbeidsovereenkomst zijn:  

• de verplichting om persoonlijk arbeid te verrichten; 
• salarisadministratie in ruil voor loon; en  
• de bevoegdheid van de andere partij om instructies te geven over hoe de arbeid moet worden verricht.  

In andere overeenkomsten ontbreken een of meer van deze kenmerken. De arbeidsovereenkomst zelf is niet onderworpen aan regels met betrekking tot de vorm (mondelinge overeenkomsten zijn perfect geldig, hoewel er problemen met betrekking tot het bewijs kunnen ontstaan). 

Meer weten over het Nederlandse arbeidsrecht? Klik hier. Vragen over Nederlandse ondernemingsraden? Ga dan hier verder. 

Let op: Nederlands arbeidsrecht is zeer strict en specialistisch. In geval van twijfel is het inwinnen van professioneel advies dan ook bijna nooit overbodige luxe. Heb je een vraag over arbeidsrecht? Vul dit formulier in en onze juristen nemen contact met je op.  

Vakbonden 

Hoewel de invloed van vakbonden in Nederland over het algemeen afneemt, zijn vakbonden nog steeds goed georganiseerd in de verwerkende industrie en de semi-overheidssector. De belangrijkste vakbonden zijn het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) en de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV). De belangrijkste werkgeversorganisatie is VNO-NCW.  

Wet arbeid vreemdelingen

Werknemers uit de Europese Unie, EER-landen (Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) en Zwitserland hebben geen speciale vergunning nodig om in Nederland te werken. Om legaal in Nederland te werken, hebben werknemers, afhankelijk van hun werksituatie, wel een tewerkstellingsvergunning (TWV) of een gecombineerde vergunning voor verblijf en werk (GVVA) nodig. Op grond van de Wet arbeid vreemdelingen vraagt de werkgever de verblijfsvergunning aan. Er zijn verschillende soorten vergunningen, waaronder voor regulier werk, als kennismigrant, houder van een Europese blue card, docent, (gast)docent, arts in opleiding of wetenschappelijk onderzoeker. Als er meerdere vergunningen mogelijk zijn, moet de werkgever een keuze maken. Voor kennismigranten zonder werkgever is een vergunning voor een zoekjaar mogelijk. Deze verblijfsvergunning geeft het recht om binnen een jaar een aanstelling als kennismigrant te vinden. 

Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (WML)

Het minimumloon in Nederland is wettelijk geregeld om ervoor te zorgen dat werknemers een redelijk inkomen verdienen en om armoede en uitbuiting te voorkomen. Het minimumloon is vastgelegd in de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (WML). Deze wet bepaalt het minimumloon dat werkgevers verplicht zijn aan hun werknemers te betalen. Het minimumloon is leeftijdsafhankelijk en varieert afhankelijk van de leeftijd van de werknemer. Jongere werknemers (onder de 21 jaar) hebben recht op een lager minimumloon.  

Op 1 januari 2024 wordt het wettelijk minimumuurloon ingevoerd en verdwijnen de vaste minimum maand-, week- en daglonen. Hiermee wordt voorkomen dat de ene sector een lager minimumloon per uur kent dan de andere sector. 

De invoering van het minimumuurloon kan betekenen dat afspraken in CAO’s en arbeidscontracten aangepast moeten worden om te voldoen aan de nieuwe systematiek van de wet. Het kan ook een aanpassing van salarisadministratie-systemen vragen. Meer weten hierover? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief (onderaan de pagina) of neem contact op.  

Maatschappelijk verantwoord ondernemen, ESG, MVO en duurzaamheid

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een belangrijk initiatief van de Europese Unie (EU) dat tot doel heeft de transparantie en consistentie van duurzaamheidsrapportages door ondernemingen te verbeteren.  

Het doel van de CSRD is tweeledig: ten eerste wil het beleggers voorzien van betrouwbare en vergelijkbare informatie om duurzame investeringsbeslissingen te vergemakkelijken. Ten tweede beoogt het ondernemingen aan te moedigen om duurzame bedrijfspraktijken te verbeteren en te implementern, wat tevens de overgang naar een groenere en meer sociale economie stimuleert.  

Dit wordt gerealiseerd door de scope van de rapportage uit te breiden naar meer ondernemingen en door bindende regels vast te stellen over welke informatie moet worden gerapporteerd.  

Niet alleen beursgenoteerde ondernemingen zullen een duurzaamheidsrapportage moeten opstellen, maar ook grote ondernemingen zullen over boekjaar 2025 een duurzaamheidsverslagen dienen te publiceren.  

Een onderneming wordt in Nederland geclassificeerd als grote onderneming indien deze gedurende twee achtereenvolgende jaren aan twee van de drie onderstaande voorwaarden voldoet:  

• Balanstotaal bedraagt meer dan 20 miljoen euro;  
• Netto omzet bedraagt meer dan 40 miljoen euro;  
• Meer dan 250 werknemers.  

De CSRD introduceert nieuwe rapportagevereisten op het gebied van duurzaamheid, waarbij ondernemingen verplicht kunnen zijn om informatie te verstrekken over onderwerpen zoals klimaatverandering, biodiversiteit, sociale en mensenrechtenkwesties, evenals bedrijfsbestuur en beloningsbeleid. EFRAG heeft daartoe de eerste set van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) ontwikkeld. Deze eerste set is op 31 juli 2023 door de Europese Commissie aangenomen. Bij het ontwikkelen van de ESRS is een harmonisatie van normen nagestreefd door ook gebruik te maken van bestaande wereldwijde standaarden, zoals de Sustainability Accounting Standards Board (SASB) en de Global Reporting Initiative (GRI).  

De CSRD vertegenwoordigt dus een belangrijke stap voorwaarts in de bevordering van duurzaamheid en transparantie binnen de EU. Het legt de basis voor meer verantwoordelijke en duurzame zakelijke praktijken en draagt bij aan het mondiale streven naar een duurzamere toekomst. Ondernemingen moeten zich voorbereiden op deze nieuwe rapportagevereisten en strategieen ontwikkelen om aan de gestelde eisen te voldoen. Hoe? Daar schreven we ook over in dit overzichtsartikel.  

Nuttige adressen voor ondernemers die in Nederland zakendoen 

Op zoek naar gegevens van de Nederlandse belastingdienst? Loketten voor subsidie-aanvragen? Informatie over de Kamer van Koophandel of andere instanties? Download hier een lijst met relevante gegevens.

Crowe Peak: grensoverstijgende en grensverleggende dienstverlening  

Bovenstaand overzicht is uiteraard niet uitputtend. Het kan dan ook goed zijn dat er nog vragen bij je leven over het zakendoen in Nederland. Onze specialisten zijn dan ook meer dan graag bereid om je hierover te woord te staan. Ook wanneer het kwesties betreft die verder strekken dan de Nederlandse grens. We maken niet voor niets deel uit van een netwerk van accountantsorganisaties in meer dan 150 landen.